Haat jij je GPS?

Ik haat mijn GPS. Dat ding doet nooit iets anders dan me zeggen welke richting ik moet volgen, welk kruispunt in moet voorbij rijden en zelfs welke rijstrook ik moet volgen. Het geeft een signaal wanneer ik te snel rijd en dwingt me soms op wegen die ik liever vermijd. 

Nooit mag ik eens een leuke zijstraat in. Ik laat waarschijnlijk enorm veel mooie plaatsen aan mij voorbij gaan. Altijd maar die dwingende stem in gebiedende wijs. Ieder kruispunt is een keuze die voor mij gemaakt wordt. Bepaalde straten zijn verboden richtingen en soms geeft het ding een volledige no-go zone aan. Het is het meest beperkende element in mijn leven. 

Langs de andere kant geraak ik wel op mijn bestemming. De keren dat ik denk dat ik het beter weet, zijn de keren waarop ik op mijn stappen moet terugkeren en toegeven dat ik beter geluisterd had. De verboden richtingen hebben me waarschijnlijk het leven gered. Wegblijven uit de voetgangerszone heeft heel wat anderen leed bespaard, mezelf niet uitgesloten. 

Blokkades en opstoppingen die ik niet kan vermoeden en vaak op de meest onverwachte en vervelende momenten opduiken, ontwijkt die vriendelijke stem zonder twijfel. Zonder zou ik reddeloos verloren zijn. Iedere waarschuwing voor een flitspaal heeft me misschien van een boete bespaard en de snelheidscontrole zorgt voor de veiligheid van mij, mijn medepassagiers en de andere weggebruikers. 

Moet ik die GPS nu haten of liefhebben? Houdt ze me weg van de mooie plekjes of geeft ze me de kans er naar toe te gaan en te genieten? Veroorzaakt ze stress of zorgt er eerder voor een rustige zekerheid? Helpt ze me mijn doel te bereiken?

Een zwart scherm

Deze zondag keerde ik terug naar huis, vervuld van week vakantieherinneringen en inspirerend conferentieweekend. Bij mijn aankomst op de luchthaven, terwijl de middagzon eindelijk de warmte van de lente aankondigde, wachtte mijn auto geduldig op me in de enorme parkeerplaats. Ik laadde mijn bagage in en nestelde me in de vertrouwde stoel van mijn nogal fancy en veel te dure elektrische auto, klaar om naar huis te rijden. Maar toen ik mijn dure GPS aanzette, die me zo vaak betrouwbaar door onbekende straten had geleid, werd ik begroet door een onverbiddelijk zwart scherm.

Op dat moment voelde ik een onverwachte leegte. De digitale stem die me altijd de weg had gewezen, die vriendelijke doch dwingende klank die mij kilometer na kilometer instructies gaf, zweeg plotseling. Ik besefte hoezeer ik die stem had gewaardeerd, nu ik hier stond op een overvolle parkeerplaats, volkomen richtingloos. Zeker even goed moeten nadenken waar ik naar toe moest, nadat ik mijn reeds betaald parkeerticket in de automaat gestoken had en vast stelde dat die technologie me gelukkig niet in de steek liet.

Zonder werkende GPS moest ik terugvallen op oudere navigatiemethoden: het simpelweg volgen van verkeersborden – dingen die ik al jaren had overgelaten aan mijn betrouwbare elektronische copiloot. Ergens had ik het gevoel van weer lekker ouderwets de baas te zijn en de luxe te hebben om heerlijk verdwaald te kunnen rijden. Ironisch genoeg bood de stilte van mijn niet-sprekende GPS ook een moment van reflectie over de kleine, vanzelfsprekende dingen in onze door technologie gedreven levens.

Terwijl ik naar huis reed, goed de borden in de gaten houdend en dankbaar dat ik altijd goed opgelet had tijdens aardrijkskunde, besefte ik de gelijkenis met een vraag die me zeer regelmatig wordt voorgeschoteld wanneer ik vertel over hoezeer ik in Christus geloof. De vraag, die meestal ook een licht ironische opmerking in zich verbergt, is hoe ik me voel bij al die dwingende geboden, lees verboden van Godswege.

Vrijheid dankzij richtlijnen

Het antwoord staat hierboven beschreven. Ja, soms kunnen ze een beperking lijken. Tenminste, als je enkel naar de nadelen kijkt. De voordelen zijn net zo makkelijk te beschrijven als bij een GPS. Een liefdevolle Hemelse Vader heeft geen wegblokkades opgezet om het ons moeilijk te maken. Neen, hij heeft een GPS gegeven met een uitgebreide beschrijving om op je bestemming te geraken. Dit hele systeem is trouwens uitgerust met live updates via onze leiders maar vooral via de Heilige Geest, die ons tijdig waarschuwt om een alternatieve weg te nemen. Net zoals bij de GPS kan je maar beter luisteren voor je ergens vast staat.

En als die leiding dan ad hoc eens weg valt, dan is het belangrijk om op je eigen ervaring terug te vallen. De lessen van de zondagsschool, het lezen in de Schriften, de kennis van de geboden… allemaal in je hoofd om terug naar boven te halen als backupsysteem, zodat je misschien niet de snelste weg neemt, maar toch op je doel geraakt.

Je GPS haten of liefhebben is dus je eigen keuze. Soms eens verdwalen brengt verrassingen met zich mee. Laat dat ervaringen zijn die je sterken wanneer je studeert om je backupsysteem op peil te houden. Als ik dus de vraag moet beantwoorden wat ik vind van de geboden, dan is mijn antwoord: ‘Ze brengen mij waar ik wil zijn.’ Of dat voor jou ook geldt, moet je zelf maar kiezen.

Oh ja, van zodra dit alles door mijn hoofd gegaan was en ik besefte dat ik iets geleerd had, lichtte het scherm in mijn auto weer op. Blijkbaar had het een update nodig gehad, en ze was niet alleen.